Tajmilt d usmekti: 34 n yiseggasen segmi i yemmut Dda Lmulud At Mεemmer

Ilul Dda Lmulud At Mεemmer ass n 28 dujember 1917, deg taddar Tawrirt Mimun, deg At Yenni tawilayt n Tizi Wezzu. Yeɣra deg uɣerbaz n taddart-is aswir-is amenzu n tɣuri, syin akkin yerza ɣer εemmi-s di Lmerruk, anda i yeqqim azal n 4 n yiseggasen.

Dda Lmulud, yuɣal-d ɣer tmurt-is Lezzayer anda i ikemmel taɣuri-s di tesnawit n Bab Lwad di Lezzayer tamanaɣt. Umbeεd, yunag ɣer tmurt n Fransa, anda i yeɣra di tesnawit di Lpari.

Seld amecwar n tɣuri igerrzen, ikecem-d ɣer tmurt s uswir n tegzi d tɣuri aεlayan deg useggas n 1947. Imir-n dɣa yebda asseɣri di Lemdiyya akked Ben Ɛeknun. Armi d aseggas n 1952, yessuffeɣ-d ungal-is amezwaru umu yefka azwel ” La Colline oubliée “.

Ad d-nesmekti belli, leḥmala n tutlayt d yidles-is amaziɣ, tezga tleḥḥu deg yidammen-is. Dɣa, yezga yesseḥbibir fell-asen, yerɣa ad ɣren warraw n tmazɣa tutlayt tamaziɣt, ad tesεu azal-is deg wakal-is. Γef waya, i yura ddeqs n yidlisen s tutlayt-is. Am wid n tjerrumt akked umawal n tmaziɣt.

Seg useggas n 1968 armi d 1972, yessɣer tamaziɣt di tesdawit. Γas ulamma ḥebbsen aseɣri n tmaziɣt, lameεna ikemmel yessɣer-itt s ttawilat-is netta.

I yisalli, yella daɣen deg ugraw n yimyura Izzayriyen.

Deg 1980, imi yenwa ad yexdem asarag di tesdawit n Tizi Wezzu ɣef tmedyezt taqbaylit taqburt, yettwagdel usarag-a. D tinna dga, i d tamentilt n tefsut n 80.

Yemmut ass n 26 furar 1989 deg usehwu n webrid.

Ass-a, 34 n yiseggasen segmi i aɣ-yeǧǧa, mazal tamurt n tmazɣa teḥzen fell-as. Ayagi imi, yeqdec s tayri ɣef tutlayt d yidles, ur yelli seg wid yettazalen deffir n uṣurdi. Dda Lmulud, d aɣerbaz n tmussni, d allaɣ yeččuren d aḥezzeb. Yuɣ lḥal, lukan mačči d netta d yidlisen i d-yeǧǧa, ilaq tamaziɣh ass-a deg usebter n tittin i tella.

Netta yerẓan asalu, yeẓẓa deg wulawen leḥmala n tutlayt. Γas yemmut, axeddim-is yettkemmil yerna mazal ad ikemmel. Seg wawalen yesεan azal i d-yeǧǧa : tuccḍa tussnant tezmer ad tneɣ aṭas n yemdanen, tuccḍa taseklant tezmer ad tessenger tisutiwin.

Seg yidlisen i d-yura :

« Isefra de Si Mohand ou M’hand »
« Tajerrumt n tmazigt (tantala taqbaylit) »
« Tawrirt yettwattun »
« Yenna-yas Ccix Muhand »

Sgunfu di talwit a Dda Lmulud