Découvrez 23 produits, alimentaires ou autres, dont les marques sont typiquement kabyles/amazighes

Issinet 23 n yifarisen i yeddmen ticreṭ tazwawt/tamaziɣt

Tesɛa azal d ameqqran tira s tutlayt n tyemmat deg tetikiyin n yifarisen (produits), am wazal asegman, inmetti d umezray. Tesbeyyin-d tamagit n umdan s tutlayt-is d wayen i d-tuwwi yid-s. Maca daɣen tettekkay deg uselmed d tuṭṭfa deg tutlayt-a tayemmat d yidles n tudert.

Ɣef waya i nefren ad d-naru amagrad-a ɣef kra n yifarisen ideg neẓra tella tezwawt (tamaziɣt). Ulama sul ur tmid tigawt akken ilaq, imi d tafransist d teɛrabt i yeṭṭfen amḍiq ameqqran deg tenkulin d yiculliḍen, wanag ufraren-d xersum yifarisen-a ariḍa s tecreṭ (tamarka) tazwawt.

Walit ihi umuɣ-a swadda:

1- Lalla Xdiǧa:

D aman i yettnuzun s yisem n Lalla Xdiǧa i yettzemmilen tacwawt n Udrar n Ğerǧer, neɣ Tamguṭ. Yeffeɣ-d ufaris-a s yisem-a deg yiseggasen n 1990.

2- Iɣil n uɣilas:

Yettuɣal usnulfu n tecrift-a ɣer 26 n yiseggasen ɣer deffir. Ulama ur yettwaru yisem s tira tatrart am ta « Iɣil Uɣilas », ticreṭ-a tesmektay-d xersum tutlayt-nneɣ d tmagit-nneɣ.

3- Iɣi:

D isem-is i d netta. Asafar-a n Ugraw Le Martinet n yifarisen n uyefki issummur iɣi i yimsidren-is. Ula d tira, tban-d tura akken iwata ɣef teɣlaft n tqerɛet.

4- Iwzan:

Ula d wa d isem azwaw i yettawi akken i nezmer ad nɣer. Afaris-a umi semman « Iwzan » d awrem azuran i nezmer ad naf deg-s.

5- Ifri:

Tamarka-a taqburt teddem isem azwaw amaziɣ “Ifri”. Aṭas n yisufar i tesnuzuy deg ulzuz, am waman d ugazuz. Ulama d isem n temnaḍt, neẓra anamek n yifri d afalu neɣ d lɣar.

6- Tafrara:

Akken nettwali, d isem azwaw i yeddem ula d asafar-a. Ma d ayen yesnuzuy i yimsaɣen-is, d iɛeqqaren n uniwel (épices). Yezga-d luzin-is di Micli.

7- Azul:

Mačči d učči i aɣ-d-yuwwi yimdebber-a s tecreṭ-a « Azul », wanag d ssabun n usired. Rnu, akken i d-iban deg wadeg-nsen unsib, ad yili di Fransa i t-snuzuyen s uyuru.

8- Izem:

Deg uculliḍ-a abaḥan, ideg nezmer ad nɣer « Izem » s tezwawt d tfinaɣ, d iɛeqqayen idelgen s ccakula i yettnuzun. Kullec deg-s yecbeḥ, am tduli, am tmarka, am lbenna.

9- Tiziri:

Agraw-a i yefkan i yifarisen-is isem « Tiziri » mačči d učči i d-issummur, wanag d ayen icudden i ubenyan. Am d teplakin tiberqac n wagnes. Deg yal akarṭun ad nwali tamarka-a tazwawt « Tiziri ».

10- Idurar:

Tamarka-a tazwawt d ayen icudden i yisufar n uniwel i tesnuzuy, akken nettwali di tewlaft. Ula d isem “Idurar” yettwaru akken iwata s tjerrumt tamirant akked tfinaɣ.

11- Azro:

Ulama ula d afaris-a yura “Azro” deg wadeg n “Aẓru”, maca awal d azwaw. Akken i d-yeqqar unamek n yisem-is, ttnuzun deg ufaris-a waman i d-yettakken afud d yiɣil. Lhan tugart-tugart i yinaddalen. I uselɣu, yeṭṭafar ufaris-a takebbant n Ifri.

12- Izem:

Ula d afaris-a, s yisem azwaw, yeṭṭafar tarmist mucaɛen n Ifri. Deg-s tissit yebnan ɣef kafiyin, i d-yettakken kra n wafud (énergie). Ad naf deg-s daɣen ddeqs n tvitaminin, am B3, B5 d tiyeḍ.

13- Izem:

Akken tegrem tamawt ahat, yettuɣal-d yisem Izem deg kra n tmarkayin n yifarisen yemgaraden. Tikkelt-a d ṭṭib, neɣ qrenfel, i yettnuzun daxel tculliḍt n ufaris-a, i yefkan ula d netta amḍiq i tezwawt mi yeddem isem-a Izem.

14- Samba:

Simmal yettnerni usezwew neɣ usmuzzeɣ n yifarisen. Deg ukaɣeḍ n tebyirt-a Samba, ugar n tfinaɣ i yuran deg-s, nezmer ad nɣer ddeqs n wawalen s teqbaylit am “iṭṭij”, “abeḥri”, “tili”, “agdud”, atg. Annect-a ḥaca yella di tebyirt Samba.

15- Tifra lait:

Yella wawal d azwaw di tmarka-a daɣen, i yesnuzuyen ayen i d-yettmaggan seg uyefki, am ufermaj urṭib d wayen nniḍen.

16- Tisita:

D afaris n uyefki daɣen. Ula d tamarka-a teddem isem-is agejdan s tezwawt. Yettnemmik, yuɣ lḥal, wawal “tisita”, aṭas n tfunasin.

17- Tasili:

Isem-a amaziɣ i d-yesmektayen yiwen n wadeg deg tniri, yettunefk i yiwen n ufaris n ufermaj urṭib. Ula d cciɛa yesɛa-tt deg ulzuz iseggasen-a ineggura.

18- Akeffadu:

Afaris-a daɣen, i yeddmen isem n udrar n Ukfaddu, d ayen i d-yefka uyefki i aɣ-d-yuwwi di tenkult-a i tettwalim di tewlaft.

19- Ifran:

Nezmer ad naf di tmarka-a “Ifran” ayen ilaqen i uxdam n ufermaj. D isem amaziɣ i tt-yettzemmilen, i tt-id-yessifriren seg tmarkayin n yifarisen nniḍen n ufermaǧ.

20- Amaziɣ:

Afaris-a “Amaziɣ” daɣen d afermaǧ, d acu kan, d uzzig i pizza. Yettusemma, ala imsenza n pizza i yemmend ahat. Afaris-a yeddem isem swayes ara d-yesmekti xersum amezruy.

21- Masinisa:

Ahat ur yettwassen aṭas ufaris-a, ɣas ulama tamarka-s d isem amaziɣ, d tajmilt i ugelliḍ Amaziɣ Masensen. D agazuz i yettnuzun deg-s i wid yebɣan ad t-εerḍen.

22- Numidya:

Isem-a i d-yesmektayen Tamazɣa ad t-nwali ihi d tamarka n ufaris-a i yesnuzuyen tayla n uzemmur.

23- Idurar:

Tikkelt-a d ayen yerzan ifarisen n ubnaw.Tarmist-a i d-yezgan deg Wat Mensur, agezdu n Tubiret, tefren ad tefk tamarka Idurar i ssiman i d-txeddem. Nezmer ad nwali deg uckar-a ula d tifinaɣ.

Ad d-nesmekti dakken ulama gan tigawt tazamulant yimawlan-a n tedrimt – imdebbren n termisin-a, s tuddma n yismawen d imaziɣen, maca ddeqs n tigawin i mazal akken ad yamed usmuzzeɣ 100%.