Taɣuri n wungal:TAGREST, URΓU

D ungal i yura Mass EMER MEZDAD. Yeffeɣ-d aseggas 2000. Yules-as
asiẓreg aseggas 2018 ɣer teẓrigin Talantikit. Yesεa! 151 isebtar.
« Segmi i d-kecmen akal n At Yeǧǧer, adfel yenna-d ma n-teṭfeḍ. Niqal d
asxiclew kan, tura amzun d ibidiyen i d-iɣellin, simal ţalin adrar, simal yeddal
wakal, d tineccarin n ṭaduṭ i d-yețarew. lḍaren terza-d fell-asen taẓayt, d
aldun kan i ẓuyuren.. » sb7

Akka i ttektalen adrar Salem, Muḥend U-Ɛli, Rabeḥ d sebεa-nniḍen. Γef yizugar-nsen aldun. Ulamma di tegrest, εewwlen yef wurɣu.
Salem 35 iseggasen. yesɛa sin warrac. Yeqqel-d seg Fransa ɣer udrar. Almi εeddan kra wussan i yeqqel s axxam. Aḍeggalis nɣan-t yinselmen deg
Fransa.
Salem yettarra-d ccfawat n wayen yesɛedda deg temẓi-is. Yella yeqqar deg
uɣerbaz yer ccix arumi. Yella d asusam, almi t-nwan d abuhal. Ccix-is yenfa-t lqaḍi, yuggad si tmussni-is. Ccix i yuggaden wat taddart di tazwara, yuɣal ḥemmlen-t, ufan-t xir n umrabeḍ, i ten-yettfarasen, yessutur-asen-d lɣella yal
tagnit. Ccix-nni arumi, yettakk-asen-d tamussni, yerna ur iqebbel ad as-fken.
Salem, baba-s, yemmas, yeɣlid fell-asen wurɣu, kra lan (sɛan) yerɣa.
Salem yeḥbes taɣuri, yezger agemmaḍ, ddaw wakal yezga ixeddem (di
Imina). Mi d yuɣal tikkelt tamezwarut uɣrib, yufa heyyan-as-d tin ara as-d-
yeǧǧen dderya. Imawlan-is bɣan aya, netta yeqbel bla ma yenna-d ala. S
yiɣil i d-yesɛa sin warrac, imi imenza tettaker-iten tmettant gar wuran n
tudert.
Rabeḥ d Salem unagen ɣer Fransa. Xeddmen deg Imina n Lille. Rabeḥ
yerwel yef baba-s. Salem akken ad iεiwen baba-s. Wwten sebɛa iseggasen
dinna. Almi slan yemmut baba-s n Rabeḥ.
« Anida yella Waεli ɣas ddu di talwit: ad as-yaddi i waḍu ad t-yeṭṭef, ad as-
yaddi i tafukt ad ţ-yerr d ayla-s. » sb’21

Waɛli, d amǧahed, d ameɣnas. Werǧin yettu tumast-is d tutlayt-is. Yezga yesseḥbibir yef tmeslayt i d-yeṭṭed sɣur yemma-s.
yettaru s Teqbaylit. Waεli d bbu tissas d argaz d wawal .(Waɛli yellan deg
wungal, d Bennay Waεli).
Waεli yessen Salem di Fransa.
« Salem d Waεli d tayuga. Yiwen d ayeffus, wayeḍ d azelmaḍ ; yiwen
yezzuɣur, wayeḍ yețqaraɛ anzal mara d-yeɣli fell-asen, yesrusuy tamuɣli-s,
yiwet n tiṭ ɣur sdat tayeḍ ɣer deffir. » sb74

Yemfaraq Salem d Waεli mi asen-d-yewweḍ usuneḍ (ordre) ad alin s
Iɣerbiwen, ad d-awin amur-nsen n leslaḥ.
Lwennas, meẓẓi di leɛmer, d amaray n laktiba, d netta i yeddan d Salem ɣer Iɣebriwen.
Tarbaɛt qrib ad taweḍ ɣer Tala Ufella, anda teddun ad awin leslaḥ.

Yemmuger-iten Akli Uleεmara, netta d amɣar.
Waɛli d Lwennas, akken i wwḍen s lɣebriwen, ferqen-ten; Lwennas
sserrḥen-as, ma d Waεli ṭṭfen-t, nnan-as uḥwajen-t.

Tarbaεt tkemmel tikli-s, d abrid yer Bubhir.
«… Imir kan “aBroussard” am win i t-id-ineǧεen, iga-d taẓayert, yebra-d i kra
akken kan yeṭṭerḍeq, tendeh tmes ahat 40 iɣallen yef anida nexmet.
Tagrest, urɣu ! Yekker uḥeǧǧaǧu anect-ilat, tenṭeḍ di kra ibucicen, tuɣ deg-sen amzun d ẓalamiṭ di ṭṭafa. Sb’ 133.
Imesdurar n twaɣit, tawaɣit tezzi-yasen, acengu ifaq yes-sen, yeɣli fell-asen. Ur yeḥbis almi as-d-banen kfan.
Salem, yemmut. Waɛli ur d-iban ara. Ma yella d Muḥend Uεli d Rabeḥ, ur
ddiren, ur mmuten.

MWAYESSI Neǧmeddin 13/10/2022.