Awal ɣef umedyaz Akli Tiɣzert :

Akli Tiɣzert ilul deg wass n 20 duǧember 1960 di taddart n Tgubba, taɣiwant n Ticci, agezdu n Bgayet. D win yebdan tamedyezt di temẓi. Asmi yesɛa 10 n yiseggasen di tudert-is i yebda yessenṭaḍ tifyar-is timezwura ladɣa mi yettak tameẓẓuɣt i umaṭṭaf n teqbaylit (Chaîne 2).
Leḥmala n rradyu teldi-yas-d daɣen abrid ɣer ccna imi icennu di tmeɣriwin i d-yettilin di taddart-is, s ssnitra-ines, icennu d-yimeddukal-is n temẓi di lexla…. Maca ɣas akken iḥemmel aẓawan lexṣaṣ n wallalen i yellan di tallit-nni ur t-ǧǧin ara ad ikemmel abrid n ccna d uẓawan, maca ikemmel di tmedyezt.

Mass Tiɣzert d win yessefrawen ɣef yisental akkit, gar-asen; Tayri, tamurt, tudert, agama, tameṭṭut, timetti, tamagit, tilelli, izerfan, akken daɣ i yerra tijmilin i wid d tid yuklalen.

Ɣas nezwar-d dakken allalen ur t-ǧǧin ara ad yecnu, maca deg useggas n 1994 yeslul-d tarkeft (Troupe) n ccna n teḥdayin iwumi isemma «Tifirellas», d netta i asent-yettarun iḍrisen i cennunt, d netta i asent-ixeddmen ula d aẓawan. S terbaɛt-a yekki di kra n yisihren n ccna, gar-asen ;

– Axxam n yidles Ṭawes Ɛemruc (Bgayet)
– Club Hippique (Buxlifa)
– Axxam n umezgun Ɛebdelmalek Bugermuḥ

Tarkeft-a tedder i teɣzi n sin n yiseggasen.

Deg useggas n 1997, yuɣal-d netta d sin n yimeddukal-is s ugraw «Ifirellas» skelsen,  ssaẓergen-d yiwet n tesfift n yisefra, ddan-d deg-s 05 n yizwal.

Deg umecwaṛ-is n tẓuri d tmedyezt Akli Tiɣzert yettwanced ɣer yimaṭṭafen, gar-asen: amaṭṭaf n Ṣumam, amaṭṭaf n Tubiret, amaṭṭaf wis sin,… Ma d tiliẓriwin iɛedda-d yakan di Berbère Télévision, Entv deg useggas n 1994 akked kra n tiliẓriwin i yellan di YouTube.

Ugar n waya, amedyaz i d-fkan yidurar n Ticci, iɛedda-d ɣef wacḥal n tdukliwin i iqeddcen ɣef tmedyezt di tesquma n yinezzurfa, amedya: Les Poesiades n Bgayet deg useggas 1996….

Rnu ɣer waya yettarra-d i tiɣriwin n tdukliwin tidelsanin,  tinmettiyin, yezga yettawi-d isefra-ines ɣef yisental yemgaraden, akken daɣ i yettili deg yisihren idelsanen, ama d asfuggel n yennayer neɣ d amenzu n tefsut, asmekti n tefsut n tmanyin d tefsut taberkant, ass agraɣlan n yizerfan tmeṭṭut, …

Kra n tfaskiwin n tmedyezt ideg  yekki umedyaz:

– Les Poesiades n Bgayet
– Tafaska n Yusef u Qasi d Si Muḥend  u Mḥend (At Jennad)
– Timsizelt n 20 yebrir n umaṭṭaf n Ṣumam
– Tafaska n udrar n fad (Ayt Smaɛel)
– Tafaska n Yitri Adelsan n Uqbu
– Tafaska n Wat Leqṣer (Tubiret)
– Tafaska n Smaɛil Azikiw (At Ziki)

Γer taggara, ad nesmekti belli ussan yezrin i d-yessuffeɣ ammud n tmedyezt umu yefka azwel ” d awal d asefru ” i d-yeffɣen ɣur teẓrigin berri.
S ugzul n wawal, ayen i d-nenna d ciṭ kan seg tmeddurt n umedyaz Akli Tiɣzert.

Sɣur Mmi-s n Yilel