Takamyunt-tanedlist n Antonio La Cava
Deg yidurar d tɣaltin ɛlayen di tmurt n Ṭelyan, d izrugen uḍyiqen d yiberdan ixedyaq i yessalayen ɣer tewririn d tudrin yettwattun, din i yedder, i yettidir ar ass-a yiwen n urgaz ur nesɛi tamtilt, argaz yettawin yid-s targit am usafu ulamma d tamecṭuḥt meqqer ccan-is, tecba tafat n yiṭij mi ara d-yecṛuṛeq. Ihi, ɣur-s , d awezɣi ad yili uqcic neɣ taqcict iwumi ara tettwagdel tɣuri, neɣ ahat ad ttwaḥerrmen seg udlis akken yebɣu yebɛed wanda zedɣen, neɣ ahat ur sɛin ttawil akken ad t-sɛun; ɣur-s adlis d azref akken ad yaweḍ i yal yiwen, di yal amkan am wakken yettaweḍ ubeḥri i turet.
Amnay-agi n udlis d tmussni, isem-is Antonio La Cava, d aselmad yeffɣen ar testeɣt (retraitée), yettidir deg unẓul n Ṭelyan. Tudert-is s lekmal, yesɛedda-tt deg uselmed n yigerdan s yiḥulfan zeddigen d tarrayin ifazen. Maca, asmi yekfa umecwaṛ-is deg uɣerbaz, yugi wallaɣ-is ad yeǧǧ annar n tmussni d uselmed i yella ixeddem-it seg wul am wakken i d-nenna, d aḥulfu ifazen i d-ilulen deg yiman-is deg useggas n 1999, yessewham maca yufrar ayen din. Ihi, yeddem-d takamyunt mm-tlata n ṛṛwadi i yesɛa, yerra-tt d tanedlist i iteddun iwumi fkan wat tmurt-is isem n “Tkamyunt-tanedlist”.
Yekker iɛawed-as akk ssbiɣa, icebbeḥ-itt s yiniten d wunɣen yettacaṛen allen s tumert d usirem, yerra deg tdekkanin-ines i as-yessuli ugar n 700 n yidlisen; syin iserreḥ, yebda abrid d yinig ara yeṭṭfen ddeqs n yiseggasen. Yewweḍ timdinin timecṭaḥ, yuli idurar, yennul tɣaltin, yewweḍ tudrin ibeɛden yersen ɣef tewririn yecban tid n Leqbayel. Daɣ-netta, yekcem kra n tudrin yettwattun, ur nwwiḍ ula d 1000 n yimezdaɣ, tikkwal ula 500. D tudrin, ur nesɛi tinedlisin, ula d iɣerbazen beɛden nezzeh ɣef yimezdaɣ. Aya ur as-yerẓi ara ifadden, ɣas yenneɛtab werǧin yeǧǧi i ṭṭiq d uqelleq ad t-kecmen, imi d ayen i as-yellan deg wul iɣef yettnaḍaḥ, iswi-s meqqer, d agejdan, deg-s yettmenni yeqqar: ” iswi-inu idlisen mi ara awḍen gar yifassen n yimeɣriyen yeffuden tamussni, a ladɣa wid meẓẓiyen!”.
Yelḥa azal n 180 000 n yikilumitren, ula d igerdan uɣalen ttɛassan-t di yal taddart, ḥemmlen ad slen i zzhir n tkamyunt-is i d-irezzun ad asen-tekkes fad n tɣuri, ɣur-sen d tameɣra mi ara yaweḍ ɣer kra n taddart i t-yettraǧun s ccuq, s tazzla i d-ttruḥun ɣur-s, ttɛawanent mi ara d-yeldi tiwwura i tkamyunt yeččuren d idlisen, ttḥirin ad asen-yerḍel kra n yizewlen s way-s ara inigen di tɣuri d tsugna.
Mass Antonio, yettawi yid-s ula d tizmamin i iferreq di tudrin, yal agrud ad as-yefk yiwet i wakken yal yiwen ad d-yaru fell-as aḥric n teḥkayt ara d-yesnulfu seld mi yeɣra idlisen i as-yerḍel yakan. Syin, ad yawi izmamen-nni ɣer taddart niḍen akken ad d-yaf agrud ara as-ikemmlen tira i yal aḥric n teḥkayt i d-yura yakan yiwen di taddart tamenzut. Akken akken, aḥric aḥric, taddart taddart, tazmamt tazmamt, alamma tezḍa-d teḥkayt i d-yettwarun s yisekkilen n tayri d tegmat gar yigerdan n yal taddart.
Yelḥa wakud, takamyunt-tanedlist tuɣal d azamul i as-yefkan tudert i yidles, imi mačči d idlisen kan i tettawi neɣ i tessawaḍ, tuɣal tettawi yid-s asirem i d-teslul s lebɣi n Antonio. Tuɣal s yi-s i d-yufrar yisem n temdint n Matera akken ad tuɣal d tamaneɣt n yidles di Lurup deg 2019, s yis-s i d-tlul tikti akken ad fken azal i tmussni d yidles i izeddin igduden i yessalayen di ccan n tmura.
Antonio La Cava, ur yelli ara kan d anehhar n tkamyunt yettawin yid-s idlisen. Yuɣal d amazan (messager) n tmussni, d abennay n tqenṭyar n tayri d leqder gar wulawen, d amnay yettawin di tkamyunt-is tirga yeqqlen d timeqqranin . Yefka-d ttbut i umaḍal meṛṛa dakken d tiktiwin timecṭuḥin i yettuɣalen d timeqqranin, mi ara tent-yawi bnadem s wul-is, deg wul-is s tezdeg d nniya, ttuɣalent lqayit ttbeddilent ɣer wayen yelhan …
Tasuqilt: Lyazid Werdi